Co łączy Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka z Kopalnią Soli w Bochni? Współpraca pomiędzy nimi istnieje od początku działalności Muzeum a to dlatego, że jego celem jest badanie historii królewskiego przedsiębiorstwa Żupy Krakowskie, w skład którego wchodziły kopalnie i warzelnie zarówno w Wieliczce jak i w Bochni.
O zainteresowaniu przez pracowników Muzeum w Wieliczce bocheńską kopalnią świadczą liczne badania, opracowania naukowe, dokumentacja, artykuły, wystawy, spotkania oraz obiekty znajdujące się w każdym z jego działów.
Efektem intensywnej współpracy pracowników Muzeum w Wieliczce i Kopalni Soli w Bochni było jej wpisanie na Listę UNESCO w 2013 r. Dotychczasowy wpis kopalni wielickiej został rozszerzony o kopalnię soli w Bochni i Zamek Żupny w Wieliczce. By stało się to możliwe przeprowadzona została kompleksowa inwentaryzacja bocheńskich podziemi. Dostarczyła ona wielu ważnych informacji na temat stanu ich zachowania, walorów geologicznych i zgromadzonych w nich obiektów.
Wyjątkowość złoża solnego tej kopalni badało kilka pokoleń geologów muzeum wielickiego. Ciekawą historię związaną z produkcją soli z solanki sprzed czasów kopalni zgłębiają archeolodzy - obecnie realizowany jest program badawczy obejmujący Pogórze Wielickie, Bocheńskie i Wiśnickie wraz z przyległymi terenami przy współpracy Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni.
Skarbnicą wiedzy o bocheńskiej kopalni soli jest archiwum wielickiego Muzeum. Posiada ono wiele dokumentów, które pozwalają odtworzyć historię tej kopalni. Najstarszy z nich pochodzi z XV w. Niezwykle cenny zespół stanowią dokumenty wydawane przez władców Polski oraz bogaty zbiór z okresu zaborów, kiedy kopalnia znajdowała się pod zarządem austriackim.
Artystyczne wizje kopalni bocheńskiej na obrazach Stanisława Fischera i Waleriana Kasprzyka oraz obiekty stanowiące element jej dawnego wyposażenia jak rzeźba Marii Magdaleny wzbogacają zbiory Sztuki i Etnografii.
Okazały zestaw planów, liczący ok. 100 egzemplarzy, związanych z Bochnią znajduje się w Zbiorach Kartograficznych. W większości są to przekroje i rzuty całej kopalni, jej fragmentów oraz poszczególnych wyrobisk. Szczególnie cenne są plany wykreślone przez Jana Gottfryda Gebharda z poł. XVIII w. Warto nadmienić, że pierwsze pomiary w Żupach Krakowskich przeprowadzone zostały w kopalni bocheńskiej przez Macieja Posta i Jan Faigela w drugiej połowie XVI w., a w XVII w. prowadził je sam Jan Brożek, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Niezwykłą dokumentację kopalni stanowią fotografie Władysława Gargula, Stanisława Muchy oraz dr inż. Mariana Chandij, znajdujące się w Zbiorach Specjalnych. Przedstawiają wybrane komory, kaplice, prace wydobywcze, transportowe i zabezpieczające, życie codzienne górników i koni, malownicze wykwity soli oraz naziemne obiekty kopalni – młyn solny i nadszybia szybów: Campi i Sutoris.
Urządzenia górnicze takie jak koło czerpakowe, ręczne koło szybikowe czy kubeł solankowy zostały przekazane Muzeum przez kopalnię bocheńską w 1956 r. i są prezentowane na wystawie stałej na III poziomie kopalni soli.
Aby można było realizować kolejne pomysły i atrakcje przeznaczone dla turystów, zarówno w kopalni bocheńskiej jak i wielickiej, konieczne jest opracowanie studium historyczno-konserwatorskiego komór. Od lat 90. XX w. zajmuje się tym wielickie Muzeum. Ponadto od 2017 roku nad wszystkimi przedsięwzięciami realizowanymi w obydwu zabytkowych kopalniach nadzór sprawuje Konserwator Zabytków Krakowskich Żup Solnych, którym jest Dyrektor Muzeum Żup Krakowskich. Współpraca pomiędzy tymi instytucjami będzie więc trwała nadal.
Scenariusz wystawy: M. Skubisz z zespołem (J. Charkot, J. Fraś, dr B. Konwerska, K. Ochniak-Dudek, dr I. Pawłowska-Pich, K. Stabrawa-Powęska, R. Zadak)
Opracowanie graficzne: A. Łapczyńska
Fotografie: D. Kołakowski, L. Kostuś, K. Kozłowski
Zaktualizuj swoją przeglądarkę aby móc przeglądać współczesne strony internetowe prawidłowo. Zaktualizuj teraz!
